پیشنهادهایی برای آموزش بخش هفتم

پيشنهاداتی برای آموزش کودکان اوتیسم

 ترجمه کتاب Childern With Autism Suggestion For Teaching In The Inclusive Classroom

نوشته  Marilin Watson وهمکاران

«بخش هفتم»

3-4 سؤالات

 معلمان هميشه براي کنترل درک  بچه ها از آموخته ها و براي تحريک افکار آنها در مورد يک موضوع ، از سؤال کردن استفاده مي کنند . همچنين شرکت کردن  در بحثها مي تواند به ديگر بچه ها نشان دهد که کودک مورد نظر ،  شخص متفکر با اطلاعاتي است و مي تواند در مشورتهاي گروهي شرکت کند .

 يک دليل شخصي تر که ما از سؤالات استفاده مي کنيم ، اين است که  علاقة خودمان را به کودک ، عقايد و  علاقه منديهايش ابراز کنيم . بچه هاي اوتيسمي بايد تشويق شوند تا  هم به سئوالات فردي و هم به بيشتر سؤالات عمومي کلاس  پاسخ گويند .

 به خاطر مشکلاتي که بعضي ازبچه ها در بيان احساس خودشان دارند ، اغلب فکر مي کنيم که آنها نمي توانند چيزي بگويند . بنابراين ، آنها برای پاسخگويي به سؤالات تمرينهای بسياي کمي دارند ، چون هميشه شخص ديگري از طرف آنها پاسخ مي دهد . در اينجا يک سري اطلاعات ناگفته که در تشويق کودک به شرکت در  پاسخگويي مفيدند ، ذکر می شود .

 

هميشه اطمينان حاصل کنيد که کودک وسايلي براي پاسخگويي دارد .

 کودکي که قدرت پاسخگويی ندارد ، هميشه نياز دارد تا وسايل ارتباطي قابل دسترسي داشته باشد. اين کار هميشه نياز به تختة کلمات يا وسيلة الکترونيکي کودک ندارد . براي پاسخهاي سريع ، تخته « بله/خير » يا يک سري اختيارات يا تصاوير هم کافي است ؛ چه از قبل آماده شده باشند ، و چه با کمي تأخير به وسيلة دستيار نوشته شده باشند . دستيار با يک تکه کاغذ يا يک تختة آمادة  « بله/ خير » در کنارش مي نشيند . براي بحثهاي کلاس مخصوصاً مهم است که چه جايي کودکان روي نيمکتهايشان بنشينند . اگر ديگر بچه ها براي پاسخگويي به زمان نيار دارند ، سه يا چهار کلمه براي انتخاب پيشنهاد کنيد تا اين کار را راحت تر کند .

 حتي بچه هايي که صحبت مي کنند ، برايشان راحت تر و سريعتر است که به پاسخ چهارگزينه اي اشاره کنند يا پاسخشان  را تايپ کنند . بچه هايي که  صحبت مي کنند ، بعد از اين کار مي توانند جواب خود  را بلند  بخوانند . اين جداسازي  نوشتاري  يا  انتخاب جواب  در انجام کار و شمرده تلفظ کردن کلمات ، به  نظر مي رسد که  براي  بعضي  از  بچه ها  مفيد واقع  شود .

 اغلب اوقات معلمان از کلاس سؤالاتي را مي پرسند که دانش آموزان براي پاسخگويي بايد دست خود را بالا ببرند . براي مثال : « چه کسي حيوان خانگي دارد؟ » دانش آموزان اوتيسمي براي نشان دادن جواب روي تخته « بله/خير » و دادن پاسخ ، نياز به همکاري  دارند . شايد بعداً نياز باشد که همکار به دانش آموزکمک کند تا دستش را بالا ببرد و اگر مقاومت کرد ، خود او به جاي دانش آموز دستش را بالا بگيرد . بعضي بچه ها تنها نياز به يک يادآوري لفظي دارند .

 

شروع کردن با سؤالات ساده و دادن اعتماد به نفس

 درابتدا با سؤالاتي که بچه  مي تواند  با يک کلمه يا جواب  « بله/ خير » پاسخ  دهد ، شروع کنيد . بتدريج سؤالات را در حد و اندازة مورد نياز پيچيده تر کنيد . بيش از يک پاسخ در اين فرم قرار داده شده ،که شما مي تـوانيد با سؤالاتي که حاوی مقداراندکی از پاسخهاست ادامه دهيد ، براي مثال ، چه اعدادي مي توانند در جملة  زير قرار بگيرند ؟

5 = _____ + _____

 زماني که دانش آموز سؤالات زيادي را با جوابهاي کوتاه تمرين کرد و به نظر مي رسيد که اعتماد به نفس پيداکرده است ، بايد او را تشويق کرد تا جواب سؤالات  را با يک جمله يا عبارتي که به او ياد داده شده بدهد . براي مثال ،  در يک درس دو نوع شخصيت داريم : يکي بزرگتر و يکي کوچکتر . معلم مي تواند پرسش مربوط به اين دو نفر را از او بپرسد . پاسخ مورد نظر چنين است : « سالي بزرگتر از مارلين است » .

 سؤالهاي بي انتها که برای پاسخ به ابراز يک عقيده يا تجربة حساب نشدة شخصي نياز دارند ، مشکلترين نوع سؤالها هستند و تنها موقعي بايد پرسيده شوند که شما حدس مي زنيد کودک آمادگي آنها را پيدا کرده .  قبل از آنکه از کودک  جلوي کلاس سئوالي را بپرسيد به او تمرينات  زيادي برای دادن جوابهاي کوتاه بدهيد و مرحله به مرحله و دانه به دانه پاسخ بي انتها را به آن اضافه کنيد تا زماني که کودک اعتماد به نفس خود را بهبود بخشد . برای بعضي از بچه ها مدت زمان زيادی لازم است تا بتوانند به اين طرح پاسخگويي برسند .

 در شروع کار شايد شما بخواهيد به کودک بگوييد که قصد داريد از او سؤالي بپرسيد و به او بگوييد که سؤال ازچه چيزي خواهد بود. اين کار به او اجازه خواهد داد تا بدون فشار اينکه ديگران منتظر پاسخ او هستند ، با دستيار معلمش روي سؤال کار کند . وقتي دانش آموز آماده شد ، همکار معلم يا حتي يکي از همکلاسانش مي توانند پاسخ او را بخوانند . براي مثال ، معلم هميشه از کلاس مي پرسد :«آيا خبر  جديدي داريد ؟ » دانش آموز اوتيسمي بعداً مي تواند به جواب بله ياخير اشاره کند . اگر جواب بله بود، همکارتان مي تواند تا زماني که تايپ خبرش را تمام کند ، با او کار کند . بعد از آن ، همکار معلم مي تواند به آرامي به معلم اشاره کند که دانش آموز آماده است و در مرحلة بعدي ، معلم از او مي پرسد که خبر او چه بوده که دستيارش آن را براي او مي خواند .

 بعضي اوقات ، اگر سؤال براي بچه تايپ و  نوشته شود ، بهتر است . همان طور که قبلاً مطرح کردم ، بعضي از بچه ها متوجه مي شوند که فهميدن حالت بصري در مدت زمان طولاني يا براي هميشه آسانتر از شکل سمعي به صورت مداوم است . بچه ها در اينکه ترجيح دهند سؤالات را با صداي  بلند بشنوند يا خود آنها به آرامي آن را بخوانند ، متفاوتند .

 هميشه تنها از کودک سؤال نکنيد ! ديگر بچه ها يا بزرگترها را تشويق کنيد تا  با او ارتباط برقرار کنند. با کار برروي جداول ، در مورد علاقه منديهای دانش آموز ، اطلاعات باارزشي به دست مي آيد . اگر از همه بچه هاي کلاس يک سئوال مشابه پرسيده شود ، شايد جواب دادن به آن خسته کننده باشد و آن ما را تحت فشار قرار دهد . بنابراين ، يک يا دو نفر از بچه ها را به جاي خود انتخاب کنيد تا ازطرف شما از ديگران سؤال کنند .

 اگر بچه هاي ديگر را تشويق به برقراري ارتباط با اين دانش آموز مي کنيد ، ضروري است که  به خاطر داشته باشيد آنها  هم نياز دارند بفهمند که اين بچه ، چقدر ظرفيت پاسخگويي دارد . اغلب آنها نيز مانند سايرين ، با تغيير حالت بياني و زبان غير معمولي ، از نظر  بدني دچار ناهماهنگي مي شوند . شايد در ابتدا شما مجبورشويد  مشکل بچه را توضيح دهيد و در مورد پاسخش تفسيري داشته باشيد . به هر حال، بعضي اوقات بچه ها در مورد ارتباطشان نظرهايی دارند و آن را براي شما توضيح مي دهند . اين پيام مهم نشان می دهد که کودک به احترامی مشابه ديگر افراد نياز دارد . شايد بعضي از عقايد کودک و پاسخهايش کمي غير معمول باشد. بچه ها ي کوچکتر در اينکه چه مقدار تفاوت عقايد ارزش دارد يا اينکه شما تنها به جواب مورد نظرتان توجه داريد و از آن قدر داني مي کنيد ، از راهنمايي شما پيروي مي کنند .

 

سؤالاتي در مورد فهم موضوعات ارائه شده

برای نمونه ، براي بچه ها توضيح دادن اين مطلب که چگونه به يک جواب رسيده اند يا  چطور مشکل خاصي را حل کرده اند ، مشکل است . در رشتة  رياضي  به نوجوانان تأکيد مي کنند که دانسته هايشان را به صورت شفاهي بيان کنند . احتمالاً بچه هاي اوتيسمي ، نسبت به خيلي از بچه هاي ديگر تمرين کمتري دارند و برا ي همين ، ابتدا نياز به تحريک شدن با سؤالات آسانتری  دارند . بعضي از افراد بزرگسال اوتيسمي اظهار مي کنند که آنها  به جاي اينکه افکارشان را بتوانند به زبان بياورند ،  به صورت بصري فکر مي کنند . بنابراين ، اگر بچه ها به اين روش عمل کنند ، شايد درگيری شديدتری مورد نياز باشد .

 

روش ديگري برا ي کنترل فهم کودک

 روش ديگر براي تشويق پاسخگويي کودک ، حذف کردن آخرين کلمة جمله است . اين کار باعث مي شود که دانش آموز تحت فشار کمتري قرار بگيرد و او را قادر سازد تا در جريان ريتمي که شما شروع کرده ايد واقع شود . سعي کنيد به جاي اينکه بگوييد :«5 تا2 تا مساوي است با چند؟» ، بگوييد :  «5 تا 2 تا مي شود... »  به جاي اينکه بپرسيد «پسر از چه چيز بالا مي رفت؟» وقتي که مي خواهيد ببينيد تا چه حد داستان رادرک کرده بگوييد » و پسر بالا مي رفت از...» .
 

 

سؤالها

·       دانش آموز را به پاسخ دادن تشويق کنيد .

·       اطمينان حاصل کنيد که او وسايلي براي پاسخگويي دارد .

·       با جوابها و سؤالات کوتاه شروع کنيد و بتدريج آنها را محدود نماييد .

·       سئوال را به صورت بصري نمايش دهيد .

·       نام دانش آموز را  در ابتداي پرسش بگوييد .

·       ديگر افراد را براي پرسيدن سؤالهايي از دانش آموز تشويق کنيد .

 

 

4-4-   انتخابها

 

تا حد امکان انتخابهاي واقعي زيادي در طول روز به او بدهيد . ديگر بچه ها را به عنوان استاندارد به کار ببريد . به بچه اوتيسمي نبايد انتخابهايي داده شود که در دسترس ديگر بچه ها نباشد  فقط به خاطر اينکه به او حق انتخابهايي داده باشيم . اگر شما واقعاً در مورد يک  روز ساير بچه ها فکر کنيد ، متوجه مي شويد که آنها خيلي از حق انتخابها را دارند . شايد آنها حق انتخاب اين را داشته باشند که کجا و با چه کسي بنشينند . آيا کودک تا به حال حق اين گونه انتخابها  را داشته و يا اينکه  هميشه روي يک نيمکت جدا  در ته کلاس بوده ؟ مشاهدات ما ، اين موضوع را روشن مي کند که خيلي از بچه هاي کلاس مقدار زيادي حق انتخاب دارند که چه موقع استراحت کنند و بتوانند از روي نيمکتشان جابه جا شوند . به آنها بياموزيد  که کار خود را رها نکنند و در مدت زمان تعيين شده کار خود را تکميل کنند . البته ، خيره شدن  بچه ها به کف اتاق يا تراشيدن  مدادهايشان و يا  آهسته صحبت کردن با يک  دوست ، مي تواند  قابل تحمل باشد . به هر حال ، بچه هايي که با يک دستيار کار مي کنند ، اغلب حق انتخابي در مورد توجه مداوم ندارند و برا ي همين نسبت به سايرين ، به زمان استراحت بيشتري دارند . ديگر انتخابها که شامل استفاده و انتخاب رنگ مداد رنگي مي شود، اغلب براي بچه هاي کوچکتر خيلي مهم است . بچه ها در بيشتر کلاسها حق اين انتخاب را ندارند که آيا در کلاس خواهند ماند يا نه .

 و همين طور بچة اوتيسمي ، اگرچه شايد او حق دارد براي کنترل رفتار غير قابل باور خود خيلي سخت تلاش کند ، اما تصميم نهايي در مورد اينکه چه وقتي  بيرون کلاس کارکند ، با معلم است .

 بعضي بچه ها اگر آنها را تشويق نکنيم که در زندگيشان  بعضي چيزها  را کنترل  کنند و يا يک سيستم ارتباطي نداشته باشند ، در تصميم گيري دچار مشکل مي شوند . شايد براي بعضي از بچه ها رضايت بخش تر باشد که آنها را براي بيان چيزهايي که ترجيح مي دهند ، تشويق کنيم . براي انجام اين کار به کودک يک شيء پيشنهاد مي شود ، مثلاً يک کتاب بخصوص، و از او مي پرسيم که اگر اين انتخاب اوست « دوست دارد چه بخواند» . اگر به شما پاسخي داد، براي مدت کوتاهي شيء را در اختيار او بگذاريد . اگر پاسخي نداد يا به طور واضحي جواب منفي داد ، چيز ديگري به او پيشنهادکنيد . پاسخهايي که آنها استفاده مي کنند مي تواند يک لبخند يا چيزي به همين ظرافت باشد . بتدريج کودک تشخيص خواهد داد که يک سري پاسخهاي مشخص به او امکان مي دهد فعاليتها و اشيائي را که ترجيح مي دهد ، داشته باشد . کودک اول شروع مي کند به دادن پاسخهاي منظم که شما بتدريج او را تشويق مي کنيد تا از اين دو شيء ، يکي را انتخاب کند و پاسخهاي واضحتر يا پاسخهاي گفتاري بدهد .

 

زندگي با نتيجة انتخاب

 خيلي از بچه ها وقتي براي اولين بارمي خواهند به انتخابهايي دست بزنند ، به نظر مي رسد که يک مورد از قبل انتخاب شده را برگزينند و اغلب مردم نيزکار آنها را تأييد مي کنند و آنچه راکه فکر مي کنند  بچه ها  ترجيح مي دهند ، به آنها مي گويند. اين کار شايد  از بعضي اضطرابها جلوگيري کند ، اما کمک خيلي کمي به يادگيري تصميمات  بررسي شده به وسيلة آنها مي کند . اجازه دهيد تا حداقل براي 5 تا 10 دقيقه قبل از اينکه دوباره  شما به آنها پيشنهاد بدهيد ، با تصميماتشان  زندگي کنند .

 هيچ کدام از پيشنهادها . در مرحلة اول منظور خود را از عبارت«هيچ کدام از پشنهادها» توضيح مي دهيم . اغلب اوقات  افراد - چه با حوصله ، چه بي حوصله - منتظر يک پاسخ مي مانند . فکر کنيد که کودک در پاسخگويي کند است ، ولي براي او تنها اختيار  انتخاب يکي از اين دو شيء است که او هيچ کدام  را نمي خواهد و ناگهان  عصباني مي شود يا بعضي اوقات اين حالت  به اين معناست که کودک را  تشويق  به استفاده  از کلمه « بله » يا « خير» کنيد يا اينکه بخواهيد روي تخته يکي از آنها  را  بنويسد ، در صورتي که او هيچ کدام از موارد پيشنهاد شده  را  نمي خواهد .

 

 

انتخابها

  تا حد امکان در برنامة روزانة دانش آموز ، از انتخابهاي واقعي بيشتري استفاده کنيد .

·       اگر لازم است به کودک انتخاب کردن را بياموزيد !

·       به بچه اجازه  دهيد برا ي  مدتي  با نتايجي که  از انتخابش به دست آورده ، سپري کند .

·       اطمينان حاصل کنيد که وقتي به او حق انتخاب داده مي شود ، روشي برا ي گفتن « هيچ کدام از اينها » در پيش رو دارد .

 

5-4-    ثبت کار

 يکي از مهمترين بخشهاي کاري ارتباط برقرار کردن در جوابها و عقايد به شکل نوشتاري است که در بيشتر کلاسها استفاده مي شود و به طور قابل ملاحظه اي  کودکان را از مرحلة تعليم و تربيت به سمت تبديل شدن  به بزرگسالان باسواد و تحصيلکرده هدايت مي کند . محصولات نوشتاري معمولاً به عنوان مهمترين کمک کننده ها و وسيله های تثبيت کارهاست که در کلاس به کاربرده می شوند . بسياري از بچه هاي اوتيسمی قادر به ثبت کارهايشان نيستند ، چون در نوشتار خود مشکل دارند و نمي توانند  مانند  ساير  بچه هاي کلاس چنين کاري را انجام دهند . در بيشتر بچه هايي که از وسايل الکترونيکي استفاده مي کنند و با يک انگشت تايپ مي کنند ، مشکلات حرکتي نيز به وجود مي آيد . يکي از انتظاراتي که از  آنها مي رود ، افزايش سرعت در کار است .اگر به خلاقيت آنها در استفاده از اصطلاحات ، توجه کنيم ، نشان مي دهد که بچه هاي اوتيسمي مي توانند دانسته هاي خود را به صورت درستي شرح دهند .

دست خط

 بيشتر افراد معتقدند  بچه هاي اوتيسمي دست خطهاي  ضعيفي دارند ، يا شايد درست تر باشد بگوييم در مهارتهاي حرکتي پيچيدة خود ضعيف  هستند . تلاشهاي بسيار زيادي مي شود که به بچه هاي اوتيسمي برا ي استفاده از مداد و خودکار کمک شود . براي گرفتن نتيجه خوبي از اين کار ، بايد به مخلوط کردن برنامه ها به بهترين شيوه پرداخت و براي آنها معمولاً اين کار وقت هدر کردن است. برنامه اي که برا ي تدريس دستخط براي هردانش آموز صرف مي شود بايد برا ي هر کدام از آنها به صورت فردي باشد . زماني که درگير اين کار مي شويم نيز بايد به نيازهاي ديگري که برا ي رسيدن به هدفهاي مهم ديگر داريم ، نيز توجه کنيم . شايد روشهاي  ديگر ارتباطي کارآمدتر باشند . شايد بهتر باشد که براي  دانش آموز اين هدف قرار داده شود که يک تايپ کنندة مستقل يا تايپ به وسيلة آسان سازي کردن باشد . با وجود اين ، شايد بعضي از دست خطها به خاطر ساختار مهمي که دارند ، نياز به بررسي داشته باشند .اين براي دانش آموزان اگر بتوانند اطلاعات اصلي ، مانند  نام ، آدرس و شماره تلفن خود را  بنويسند ، مفيد خواهد بود .

 راهنمايي دست به دست و با استفاده از ابزار ، روشهايي هستند که باعث بهتر شدن دست خط مي شوند . بعضي از دانش آموزان به آسان کننده در استفاده از يک مداد پاسخ مي دهند . تمرين اين گونه مهارتها ، به تلاش و کوشش بسيار دانش آموز نياز دارد . بنابراين ، در يک جلسه مدت زمان کمي بايد براي اين کار صرف شود ، بويژه  در ابتداي کار . اگر معلم از برگه هاي تمريني استفاده کند ، شايد دانش آموز بخواهد تا قبل از شروع کار روزانه نامش را بالاي برگه بنويسد . بعد از آن دانش آموز مي تواند  قبل از اينکه به روش ارتباطي مربوط به خودش برگردد ، اولين يا دومين سؤال خود را بنويسد .

 بعضي از روشهايي که معلمان آنها را مفيد دانسته اند ، عبارتند از :

·       اجازه دادن به دانش آموز براي استفاده از وايت برد و خودکار ؛

·       استفاده از مدادهاي پهن و بزرگ ؛

·       گذاشتن برچسب بر روي خودکارها تا  دانش آموز بداند که  انگشتان خود را کجا بايد  قرار دهد ؛

·       استفاده از تخته براي دو روز و بعد استفاده از کتاب دانش  آموز براي  يک  روز (وقتي که يک حرف مشابه را تمرين مي کنيد .) .

 

مشکلاتي با کامپيوترها و مکاتبه هاي قانوني

بسياری از دانش آموزان ، از بعضي وسايل الکترونيکي هم براي مکالماتشان و هم براي ثبت رسمي ترکارشان استفاده مي کنند . اين کار براي آنها بدور از مشکلات نيست ، بخصوص اگر بايد اين گونه وسايل به صورت اشتراکي استفاده شوند . اگر دانش آموز نياز به آسان کننده اي دارد ، آنها به ديگر افراد قابل دسترس وابسته هستند . لازم است حتي الامکان بيشتر همکلاسان دانش آموز ،  به پيشرفت مهارتهاي آسان سازي تشويق شوند تا اينکه دانش آموز بدون وسايل  برقراري ارتباطي نماند .

 اصلي ترين مشکل وسايل الکترونيکي ،  قابل حمل نبودن آنهاست  بنابراين ، دانش آموزان روشهاي گوناگوني برا ي ثبت عقايدشان دارند . تکه هاي کارت مانند با حروف الفباي نوشته شده روي آنها  يا يک تکه کاغذ با جوابهاي گوناگون( سؤالهای چهار جوابی) شايد اختيارات مناسبتري در بعضي شرايط باشند . البته ، اين به معني آن خواهد بود که اگر يک ثبت دايمي نياز شده ، دستيار معلم بايد جواب را به ثبت برساند .

در رياضيات مشکلات  خاصي به وجود مي آيد و هنگامی که برای حل مسائی رياضی از ابزار ويژه ای استفاده مي کنند ، اين مشکلات بيشتر مي شود ، مانند نوشتن اعداد به ترتيب که کاري ضروري است . چاپي که ارتباط برقرار کننده هاي قانوني و کامپيوترها  مي دهند ، از آخر به  اول هستند . برا ي مثال ، اگر دانش آموز بخواهد 76 را به 48 اضا فه کند ، آنچه که چاپ مي شود 421 است ، زيرا دستوري که دانش آموز براي در آوردن حساب مي دهد ، خلاصه است ، اول با جدول واحدها شروع مي شود . دانش آموز مي داند که جواب 124 مي شود ، در نتيجه ، حساب صحيح آنها اين عدد است ، ولي اعدادي که تايپ مي شوند  برعکس هستند . اگر جواب به اين روش داده شده ، معلم بايد پافشاری کند تا او جواب صحيح را تايپ کند .

 

مشکلاتي در سرعت

 براي اصلاح دانش آموزي که به کندي کار مي کند ، روشهاي گوناگوني وجود دارد . شايد امکان داشته باشد که در بعضي مواقع به دانش آموز اجازه دهيم تا وقت اضافه تري داشته باشد، مثلاً در طول امتحانات يا آزمونها . اگر دانش آموز موارد اصلي بعضي از بخشهاي کار را شرح داد ، شايد نياز به مثالهاي کمتري در اين نوع بخصوص داشته باشد . اين دانش آموزان بايد کمترين مقدار يک کار پر مشغله را انجام دهند و به همان ميزان کمترين تمريني که براي پيشرفت يک مهارت  نياز است ، داشته باشند . بعضي از دانش آموزان مي توانند دانسته هاي خود را در مورد سؤالهای چهار جوابي تعيين نشده ، پيش ازآنکه از سوي دستيار معلم تمام شود ، شرح دهند . دانش آموزان شايد نرم افزارهايي مثل شرکت نويسنده  را پيدا کنند (ر.ک : 4-6 ) . اين برنامه از يک اختيار پرسشهای  چهار جوابی استفاده مي کند تا دانش آموزان را براي انتخاب لغات به جاي نوشتن کل کلمه قادر سازد . اين کار تعداد ضربات کليد را به مقدار قابل ملاحظه اي کاهش مي دهد .

 

کار کردن با مغزشان

دانش آموزاني که در هماهنگي و همکاري مشکل دارند بيشتر اوقات براي انجام علم حساب در مغزشان دارای توانائيهای استثنائی هستند که در اين مورد معلمان  قادر به دنبال کردن فرآيند و واکنش آنها نيستند ، بويژه اگر دانش آموز اشتباهي هم داشته باشد ،آن را باعث ناکامي و عجز مي دانند . سپس معلم مجبور مي شود تصميم بگيرد که دانش آموز تا چه مقدار عمليات محاسبه را  اجازه دارد در ذهنش انجام دهد و چه مقدار بايد آنها را تشويق کرد تا يک روش منظم کاري را شرح دهند . اگر دانش آموزان  مي توانند براي يک سري مسائل مشابه در ذهنشان به يک جواب درست برسند ، بنابراين ، لازم است که به آنها آموزش دهيم تا براي هر مسأله اي بتوانند توضيح دهند . شايد بهتر باشد تا براي يک مسأله واکنشها را ثبت کنيم تا مطمئن شويم که  روش مناسب و مفيدی بوده است و شايد  روش و  الگويي که معلم در کلاس تدريس کرده ، نباشد .

 براي خيلي از دانش آموزان مشکل است که توضيحات درستي بدهند ، حتي دانش آموزان بسيار با استعداد در رياضي هم ، شايد چيزهايي مثل« من فقط مي دانم » را بگويند . با وجود اين ، لازم است دانش آموزان ياد بگيرند که جوابهايشان را توجيه کنند به محض مشکل تر شدن رياضيات ، شانس دانش آموزان براي انجام اين عمليات به صورت  ذهنی ، کاهش مي يابد . در همين زمان ، احتمال اشتباه دانش آموز در اين روش افزايش مي يابد .

 

توضيحات چگونه به دست مي آيند؟

 ما پيشنهاد مي کنيم که پاسخ مقتضي را آماده کنند . اگر در جواب سؤال : « به من بگوييد چگونه اين کار را انجام داديد ؟ » يک جواب مثبتي دريافت نکرديد . با سؤالهای بسته اي همچون : « آيا جمع کرديد يا تفريق ؟ » و « چه چيز را جمع کرديد؟» شروع کنيد . کم کم سؤالهای بازتري را بپرسيد ، مانند « با آن دو عدد چه کرديد؟»

 

حفظ کردن کار انجام شده روي کامپيوتر و قانون

نمونه هاي کاري دانش آموز بايد به همان روش که براي ديگر دانش آموزان کلاس انجام مي شود، نگهداي شود ، هم براي ثبت کار کلاس و هم براي رجوع خود دانش آموز ؛ مثل بريدن و چسباندن ، چاپ کاميپوتري يا  ضبط مکاتبه هاي  قانوني در يک پوشه يا  دفترچة تمرين . چيزي که مسلم است ، اين است که اين توليدات اغلب دايمي نيستند . براي مثال مکاتبه هاي خيلي سريع محو مي شوند . اگر نياز است که کار دانش آموز براي بيش از يک سال ثبت شود ، پس ايده خوبي است که  فتوکپي هاي نوار را به دفترچه هاي ثبت کار کودک بچسبانيم تا اينها هم خيلي سريع محو شوند .

 

 

نمونه هاي مکالمه اي

 وقتي دانش آموزان اوتيسمي قادر به نمايش رشد و پيشرفت در زمينة دانش زباني و ارتباطي ، به صورت تايپ کردن يا آسان سازي هستند ، بزرگترهاي آنها اغلب اوقات هيجان زده و خوشحال مي شوند و مشتاق هستند  پيشرفت آنها را براي ديگران بگويند . يک سري نتايج اخلاقي است که بايد قبل از بيان و بازگو کردن آنها نزد ديگران مورد بررسي قرار گيرد : آيا شما واقعاً دوست داريد که يک نسخه از همة مکالمات شما را  روي  يک  دفترچه  بچسبانند و در دسترس هر شخصي که از خود  علاقه  نشان مي دهد بگذارند ؟ همان احترامي که  به خود و ديگران مي گذاريد ، به مکالمات غير رسمي اين کودک نيز بگذاريد . قبل از آنکه اظهارات مکالمه اي کودک را با ديگران در ميان بگذاريد، با خود او بررسی کنيد . براي بعضي از نظريات بهترين کار ، اين است که بدون هيچ اثري ناپديد شوند . به هرحال ، بعضي بچه ها تمايل دارند که نظريات نوشته شدة آنها به عنوان يک مجله يا دفتر روزانه نگهداري شود و آنها حقي براي انجام اين کار داشته باشند و آن را به صورت خصوصي نگه دارند .

ثبت کار

 برقراري ارتباط مستقل يک هدف اصلي است .

·       دانش آموز بايد به مقدار لازم و تا حد امکان قادر به ثبت کردن باشد .

·       از تقاضاي ارتباط مستقل و توضيحات کوچک شروع کنيد و بعد کاملاً مسدود سازيد .

·       از تعدادي از افرادي که قادر به آسان سازي براي دانش آموز هستند ،کمک بگيريد .

·       دانش آموزان نياز به روشهاي گوناگوني براي ثبت ايده هايشان دارند .

·       اگر مي خواهيد از بخشهايي از مکالمات دانش آموزان ثبت دايمي داشته باشيد ، اين موضوع را با آنها هماهنگ کنيد .

 

6-4-کار گروهي

براي يک دانش آموز اوتيسمي خيلي مهم است که درگير فعاليتهاي گروهي شود تا بتواند هم موقعيتهاي تربيتي و هم يادگيريهاي اجتماعي خود را بهبود بخشد .  زماني که ديگر افراد کلاس به صورت گروهي کار مي کنند ، اگر دانش آموز کار خود را به صورت فردي با همکار معلم انجام دهد ، مانند اين است که ديگر بچه هاي کلاس ، اين دانش آموز را به عنوان يکي از اعضاي کلاس نمي بينند .

دانش آموز اوتيسمي به خاطر مشکلات ارتباطي و موقعيتهاي اجتماعي اش ، اغلب اوقات در خيلي از بازيهاي گروهي شرکت نمي کند ، اما اين گونه موقعيتها براي ديگر بچه ها فرصتهای بسيار ارزشمندي است تا دريابند که  چگونه عضو قابل قبول گروهي شوند  . از اين رو ، او هم نياز خواهد داشت تا مهارتهاي ضروري را در خود پيشرفت دهد تا يک عضو موفق گروه باشد . بعضي از دانش آموزان خيلي کوچک بايد درمهارت گرفتن و پس دادن [1] که يکي از اصول برقراري ارتباط است ، تسلط  پيدا کنند . اين روش مي تواند با کارکردن با يک همکلاسي ، در فعاليتهاي  ارتباطي و بازيهايي  شروع شود که  به طور مساوي شنوايي و صحبت کردن  ( يا تايپ کردن ) هر دو دانش آموز را تشويق مي کند . در ابتدا ، کار را به صورت جفتي در اختيار دانش آموزان قرار داده می شود و شانس پاسخگويي بدون تحت فشار قرار گرفتن به وسيلة گروهي از بزرگترها را به آنها خواهد داد . دانستن زمان قطع مکالمه و گفتن سخنان خود ، مهارتي است که ديگر دانش آموزان کلاس به طور تدريجي و بعد از سالهاي زيادی آن را توسعه خواهند  داد . به هر حال ، دانش آموز اوتيسمي بسيارکمتر  با اين گونه  قوانين اجتماعي آشنايي دارد و بنابراين ، تنها شايد کنار بنشيند و هيچ عقيده اي  ابراز  نکند  يا شايد در موقعيت نامناسب مکالمه  را قطع کند . دانش آموز مي تواند به وسيلة دانش  آموز ديگري که نقش گروه آسان کننده  را دارد ،ياری شود . بنابراين ، مطمئن باشيد که هر کسي شانس گفتن حرفهاي خود و توسعه حرفهاي کليدي را  به  دانش آموز اوتيسمي - وقتي او جوابش  را مي دهد - دارد . شايد دانش آموز نياز دارد بسرعت بگويد که مجبور است در گفتگويی شرکت کند ، تا به او اين شانس را  بدهد که آن چيزي  را که مي خواهد بگويد ، آماده سازد .

 براي اينکه گروه موفق و ارزشمند باشد ، همة اعضای گروه بايد نقش فعالي داشته باشند . موضوع اين نيست که هميشه چه فعاليتي را اين دانش آموز مي تواند انجام دهد ؛ شايد فکر خلاقي داشته باشد که بتواند براي فهميدن يک موضوع به کار برد و ديگر دانش آموزان به عنوان يک عضو مفيد در تلاشهايشان از او استفاده کنند . براي مثال ، در يک کلاس گروهی بايد تصوير تعداد متفاوتي از مدالهاي چندين کشور را که در پنج المپيک گذشته دريافت کرده اند ، نمايش دهند . دانش آموز کار جمع آوري تعدادي از مدالهاي هر کشور را کامل مي کند . اين انجام وظيفه ضروري است تا گروه بتواند کارش را تکميل کند .

 

اندازة گروه

تحقيقات نشان داده است که يک گروه دو نفره ، بازده بهتري دارند تا گروههاي بزرگتر و اين اغلب مثل همان چيزي است که در دانش آموز اوتيسمي هم بهتر پاسخ داده مي شود ؛ حتي دادن يک تکه کاغذ ، يا وسيله اي  ديگر به  هر دو نفر تا آن  را  بين خودشان تقسيم کنند ، می تواند عکس العملها و همکاري آنها را تشويق مي کند .

 احتمالاً در ابتدا بهتر است دانش آموز با کسي که به دانش آموز اوتيسمي علاقه نشان مي دهد کار کند ، يا حتي اجازه دهيد دانش آموز اوتيسمي با آنهايي که تمايل دارد ، کار کند . وقتي که کار دو نفره به فعاليت راحت و قابل قبولي تبديل شد ، اندازة گروه بايد به سه نفر و بعد به تعداد بيشتر افزايش يابد .

 

نقش دستيار معلم در کار گروهي

ضروري است که در طول کار گروهي ، دستيار معلم با عقايد و تصميماتي که آنها مي گيرند ، مخالفت نکند . دستيار معلم بايد سعي کند که در پس زمينه قرار گيرد و نقشش را کمرنگ تر کند تا ديگر اعضاي گروه با دانش آموز اوتيسمي ارتباط برقرار کنند . به هر حال ، مواقعي هست که دانش آموز نياز به کمک معلم دارد . در چنين زمانهايي حمايت بايد تا حد امکان مستقيم و خيلي واضح نباشد . وقتي نيازي به کمک نيست ، موقعيت خوبي است که دستيار معلم کناري بنشيند و کار آنها را مشاهده کند . اين مشاهدات در مورد پيشرفت کودک شايد زمينة اصلي بحث با معلم را در روز بعد تشکيل دهد .

 

قوانين گروهي

شايد دانش آموز اوتيسمي ، به خاطر تعداد افراد گروه ، وسايلي که استفاده مي شود و بحثهاي خود به خودي در موقعيت گروهي ، احساس اضطراب کند و تحت فشار قرار گيرد . به همين دليل ، تنظيم يک سري قوانين خاص مي تواند به دانش آموز کمک کند تا با موفقيت خود را سازگار کند و به گروه براي جريان عادي خود کمک کند. اگر افراد کلاس براي انتشار قوانين مربوط به کار گروهي فعاليت کنند ،  بيشتر خواهان اين قوانين مي شوند. بعضي از قوانين که روشن و واضح است عبارت است  از :

·       تنها يک شخص و در يک زمان اجازة صحبت دارد ؛

·       هر شخصي بايد شانسي براي گفتن حرفهاي خود داشته باشد ( رد و بدل کردن نظراتشان ) ؛

·       وسايل و ايده ها بايد به اشتراک گذاشته شوند .

 

 

کار گروهي

·       در ابتدا به صورت دو نفري کار کنند تا گروههاي بزرگتر ؛

·       هميشه براي دانش آموز اوتيسمي در گروه کاري باشدکه انجام دهد ؛

·       تشويق برقراري ارتباط بين دانش آموزان به جاي صحبت با همکار معلم ؛

·       انتشار دادن قوانين کلاس بر حسب کار گروهي .