مشکلات سیستم لامسه ای

حسن هاشمی
در دو مقاله قبل به بررسی مشکلات سیستم لامسه ای و راه های تشخیص آن ها پرداختیم؛ در این مقاله قصد پرداختن به راه های اصلاح ناتوانی برای مکان یابی لامسه ای را دارم.
کودکانی که نمی توانند محرک لامسه ای را روی بدنشان مکان‌یابی کنند، از درمان هایی که در جهت اصلاح مشکلات سیستم‌های لامسه ای، دهلیزی و حس عمقی به کار می روند، سود می برند. این کودکان به احساس لمس به درستی پاسخ نمی دهند و در بخش‌هایی از مفهوم بدنی، طرحواره بدنی، تسلط جانبی و جهت یابی مشکلاتی دارد. اگر کودکی در موارد آزمون مفهوم بدنی ضعیف عمل کرد، فعالیت ها را به سمت ترکیب حرکات و تحریکات لمسی همراه با شناسایی بخش‌های مختلف بدن سوق دهید. وارد آوردن فشارهای عمقی برای تحریک گیرنده‌های لامسه ا‌ی اهمیت ویژه‌ای دارد.
جلسات درمانی را با تعدادی از فعالیت‌های دهلیزی– که در مقالات دیگر شرح دادیم - آغاز کنید تا سیستم حسی را سازماندهی کند. همچنین می توانید فعالیت های پیشنهاد شده در مقالات دیگر را برای رفع مشکلات حس عمقی اضافه کنید. این فعالیت‌ها نیز می‌توانند به کودکی که دچار محرومیت لامسه ای هستند کمک کند. حرکاتی که در آن ها انقباض قوی یا کشش عضلات استفاده می شوند یا آن هایی که فشردگی یا کشش مفصلی ایجاد می کنند، بعضی از گیرنده های عمقی پوست را تحریک خواهند کرد. گذاشتن وزنه روی بخش‌های مختلف بدن به درگیری سیستم‌های لامسه ای و حس عمقی کمک می‌کند. تکانه هایی که به سمت مغز حرکت می کنند یک نقشه از بدن و بخش‌های مختلف بدن تشکیل می‌دهند.
فعالیت هایی که مکان یابی لامسه ای را رشد می‌دهند بخش های مختلف بدن را تحریک می کنند. این فعالیت‌ها همچنین به کودکان کمک می کند تا نام بخش های مختلف بدن را یاد بگیرند. برای مثال، در حالی که پاهای یک طفل۹ماه را ماساژ می دهید می توانید به او بگویید که این ها پاها یا انگشتان تو هستند. در نهایت از کودک بخواهید به شما بگوید در حال لمس کدام بخش از بدن او هستید؛ در حالی که او از خامه پرچرب برای رنگ کردن صورتش استفاده می‌کند، می‌توانید از او بخواهید به شما بگوید چه بخشی را بعد از آن می خواهد رنگ کند. در ادامه به معرفی تعدادی از فعالیت هایی می پردازیم که به اصلاح مشکلات مکان یابی لامسه ای کمک می کنند.
ماساژ
ماساژ به سیستم‌ های لامسه کودکان کمک خواهد کرد و آنها را برای تعاملاتی که ممکن است همراه با تماس باشند، آماده می‌کند. شما باید به آرامی بخش هایی از بدن را که ماساژ می‌دهید نام ببرید یا از کودک بخواهید نام ببرد که کدام بخش از بدن ماساژ شده است. از جمله مواردی که برای استفاده در ماساژ مناسب به نظر می رسند عبارت اند از: توپ های کوچک، غلطک خمیر یا وردنه، ماساژورهای لرزشی و لباس های نرم. هنگامی که یک کودک را ماساژ می دهید، باید از بخش هایی که کمترین حد حساسیت را دارند به سمت بخش هایی از بدن که دارای حساسیت بیشتری هستند، حرکت کنید. از جمله این بخش‌ها می‌توان به پشت ساعدها و دست ها، قسمت های جلوی پاها، پشت، شکم و صورت اشاره کرد. هنگامی که شما کودک را ماساژ می‌دهید یا خودش این عمل را انجام می دهد، دست ها باید به آرامی و یکنواخت حرکت کنند. نور و تماس های لرزشی تحریک کننده هستند. همچنین دست های شما باید گرم باشند. حرکت دایره ای که به آرامی انجام می شود و سطح وسیعی از پوست را تحت پوشش خود قرار می دهند نیز مناسب به نظر می رسند.
رنگ کردن بدن
این فعالیت را می‌توانید با مقدار اندکی رنگ غذا و خامه انجام دهید. به کودک اجازه دهید با استفاده از دست هایش خود را رنگ کند برای مثال یک صورت روی زانوها و نقطه روی صورت رنگ‌آمیزی کنید. از کودکان بپرسید در حال رنگ کردن کدام بخش بدن هستند. این فعالیت همچنین برای کودکانی که تدافع لامسه ای هستند فعالیت مناسبی است. ممکن است لازم باشد از کودک بخواهید رنگ کردن را با قلموی تمیز یا قاشق انجام دهد.
گل بازی و خمیر بازی
از خاک رس یا خمیر های خوراکی که درخانه درست می‌کنید می‌توانید برای این بازی استفاده کنید. همراه کودک شکل های مختلفی با گل یا خمیر بسازید. کودک را تشویق کنید تا به جای استفاده از وسایلی مانند بیلچه و قاشق از دست های خود استفاده کند.
آوازهای نامیدن اعضای بدن
آوازهایی وجود دارند که در آن کودکان نه تنها اعضای بدن را نام می‌برند، بلکه از آن ها به روش‌های مختلف استفاده می‌کنند. آواز باید چیزی بیش از آنچه کودک فقط باید اشاره کند باشد. این سرودها برای جلب توجه کودکان باید چندین بار تکرار شوند. سرودها باید کودکان را راهنمایی کنند که برای بخش‌های مختلف بدن خود یک تحریک لامسه ای به وجود آورند. ممکن است لازم باشد شما برخی از حرکات را عوض کنید تا تحریک لامسه ای فراهم شود؛ برای مثال به جای اشاره کردن به سر خود به آن دست بزنید.
قلعه های شنی
جعبه های شنی باید بخشی از زندگی همه کودکان باشد. کودکان می‌توانند برای ساختن قلعه شنی ازکاسه ها و قاشق های بزرگ آشپزخانه استفاده کنند. سعی کنید شن ها را کمی مرطوب کنید تا گرد ایجاد نشود. کودکان را تشویق کنید روی شن ها بنشینند و پا برهنه شوند تا تحریک لامسه ای به حداکثر برسد.
کیف های حساس و لمس شدنی
کیفی را با اشیای مختلف پر کنید و از کودک بخواهید بدون نگاه کردن به داخل کیف، به داخل آن دست کند و حدس بزند چه چیزی در کیف هست یا از او بخواهید شی مورد نظری را از داخل کیف به شما بدهد.
جستجوی گنج در کاسه ی برنج با چشمان بسته
کاسه ای را پر از برنج کنید و اشیای ریزی را در آن مخلوط کنید. چشمان کودک را ببندید و از او بخواهید به خوبی داخل برنج را برای گنج جستجو کند. در ابتدا از اشیای بزرگ تر استفاده کنید و با افزایش توانایی کودک اشیا را ریزتر کنید برای جذاب تر شدن بازی می توانید این فعالیت را به صورت مسابقه برگزارکنید. به جای برنج هم می‌توانید از ماسه و مواد شبیه آن استفاده کنید.
لمس کردن و گفتن با چشمان بسته
چشمان کودک را ببندید از او بخواهید هر قسمت از بدن او را که به آرامی لمس می کنید نام ببرد یا عددی را که بر روی بدن آن می نویسید بگویند. کودکانی که تدافع لامسی دارند ممکن است از بستن چشم هایشان دچار ترس شوند. به جای بستن چشم ها می‌توانید از این کودکان بخواهید که چشمان شان را بسته نگه دارند.
جستجوی اشیا با چشمان بسته
یک مسیر با مانع هایی از قبیل جعبه، صندلی، مخلوط و ... فراهم کنید. اطمینان داشته باشید که همه موانع ایمن هستند و اشیای اضافی از ناحیه جستجو خارج شده اند. چشمان کودک را ببندید و از او بخواهید به صورت چهار دست و پا در بین موانع حرکت کند و دنبال شئ خاصی بگردد. بهتر است که بالای سر کودک بایستید و در مواردی او را راهنمایی کنید تا هم خطرات احتمالی کم شوند و هم بازی خسته کننده نشود.
منبع
Physical activities for Improving children’s learning and behavior
Billy Ann Cheatum, Alison A. Hammond

1399
آبان
19
دوشنبه 19 آبان 1399
2020
November
9

Add new comment

Plain text

  • No HTML tags allowed.
  • Web page addresses and e-mail addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.